Otępienie, zwane demencją, jest szeroką kategorią chorób mózgu, które powodują długotrwały i często stopniowy spadek zdolności myślenia i zapamiętywania, który jest na tyle poważny, że wpływa na codzienne funkcjonowanie.

Rodzaje i przyczyny demencji

Najczęstszym typem demencji jest choroba Alzheimera, która stanowi od 50% do 70% przypadków. Inne powszechne typy to otępienie naczyniowe (25%) i otępienie czołowo-skroniowe (15%).
Demencja jest często niepoprawnie nazywana „demencją starczą”, co odzwierciedla szeroko rozpowszechnione, ale niepoprawne przekonanie, że poważne upośledzenie umysłowe jest normalną częścią procesu starzenia się.

Otępienie jest spowodowane uszkodzeniem komórek mózgu. Uszkodzenie to zaburza zdolność komórek mózgowych do komunikowania się ze sobą. Kiedy komórki mózgowe nie mogą normalnie przesyłać między sobą impulsów, wpływa to na myślenie, zachowanie i uczucia.
Mózg ma wiele odrębnych obszarów, z których każdy odpowiada za różne funkcje (na przykład pamięć, osąd i ruch). Gdy komórki w danym regionie są uszkodzone, obszar ten nie może normalnie wykonywać swoich funkcji.

Objawy demencji

Objawy demencji mogą się znacznie różnić. Typowe przykłady zachowania to:

• problemy z pamięcią krótkotrwałą;
• ciągłe gubienie torebki lub portfela;
• trudności w płaceniu rachunków;
• problemy z planowaniem i przygotowywaniem posiłków;
• gubienie drogi do domu, poczucie bezradności, nieracjonalne zachowanie;
• zmiany osobowości (na przykład używanie wulgaryzmów, oskarżanie najbliższych o spiskowanie).

Wiele demencji ma charakter progresywny, co oznacza, że ​​objawy zaczynają się powoli i stopniowo się nasilają. Demencja nie jest uleczalna (chyba że jest wynikiem stosowanych leków), jednak wczesne jej wykrycie może pomóc w opóźnieniu jej nasilania się i poprawić komfort życia chorego.

Opieka nad chorym z demencją

Przyswajanie wiedzy na temat demencji i utrzymywanie pozytywnego, ale realistycznego nastawienia, pozwala zachować element kontroli jako opiekun. Może to wyeliminować zaskakujące wyzwania, a także poprawić świadczoną opiekę.

Zaakceptuj wsparcie

Bez względu na to, czy opiekujesz się kimś w rodzinie, czy zapewniasz opiekę profesjonalnie, nigdy nie bój się prosić o pomoc. Opieka nad osobą z demencją nie jest łatwa i na pewno będą chwile, kiedy także profesjonalny opiekun będzie potrzebować kogoś do rozmowy lub do fizycznego odciążenia z obowiązków.

Aktywnie wczuwaj się

Opieka zaczyna się od współczucia i empatii. Dotyczy to wszystkich związków międzyludzkich, ale może być szczególnie istotne dla opiekunów osób z demencją. Na przykład osoby z demencją mają skłonność do dezorientacji co do miejsca swojego pobytu, a nawet okresu, w którym żyją. Wyobraź sobie na przykład, jak byś się czuła i chciałbyś być traktowana, jeśli nagle poczujesz się zdezorientowana w nieznanym miejscu, niepewna co do roku lub nawet własnej tożsamości.

Bądź realistycznym opiekunem

Bądź realistką co do tego, co stanowi sukces podczas postępu choroby. Staraj się wspierać dobre dni, a nawet dobre chwile osób z demencją, nie próbuj ich do niczego zmuszać. Ponadto bądź realistyczna w odniesieniu do przebiegu choroby. Pamiętaj, że większość rodzajów demencji, w tym choroba Alzheimera, jest nieodwracalna i postępująca.

Demencja to coś więcej niż utrata pamięci

Utrata pamięci to klasyczny objaw demencji. Jednak niektóre rodzaje demencji, szczególnie otępienie czołowo-skroniowe i choroba Picka, objawiają się raczej jako zmiany osobowości niż utrata pamięci. Objawy zależą od obszarów mózgu dotkniętych chorobą. Nawet gdy utrata pamięci jest najbardziej widocznym objawem, osoba z demencją doświadcza neurologicznego pogorszenia, które może prowadzić do wielu innych problemów. W ostatnich stadiach większości rodzajów demencji pacjenci nie są w stanie samodzielnie zajmować się codziennymi czynnościami (takimi jak ubieranie się i toaleta). Mogą stać się niekomunikatywni, nie rozpoznawać bliskich, a nawet przestać się poruszać.