O czym przeczytasz w tym artykule?
Osteoporoza to schorzenie, które bardzo często dotyka osoby po 70. roku życia (częściej kobiety) i jest ona konsekwencją starzenia się układu szkieletowego. Jak zadbać o prawidłową dietę podopiecznego chorego na osteoporozę?
Czym jest osteoporoza?
Osteoporoza charakteryzuje się stopniowym zmniejszaniem się bezwzględnej masy kostnej z zachowaniem procesu mineralizacji kości. Efektem osteoporozy jest m.in. większa podatność kości na złamania. To podstępna choroba, ponieważ przez długi czas nie daje wyraźnych objawów. Z tego powodu nazywana jest „cichym złodziejem kości”.
Wyróżnia się dwa rodzaje tej choroby:
Osteoporoza typu I tzw. osteoporoza pomenopauzalną.
Znacznie częściej (aż sześciokrotnie!) chorują na nią kobiety. Występuje po średnio 50 roku życia, a jej główną przyczyną jest niski poziom estrogenów. W tym rodzaju osteoporozy złamaniu ulegają najczęściej kości przedramienia w okolicy nadgarstka lub trzony kręgów.
Osteoporoza typu II — osteoporoza starcza.
Pojawia się u osób po 70. roku życia (dwa raz częściej u kobiet niż u mężczyzn). Utrata masy kostnej w tej sytuacji związana jest ze starzeniem się organizmu m.in. słabym wchłanianiem wapnia.
Jaka dieta jest rekomendowana przy osteoporozie?
W pracy Opiekunki bardzo często mamy styczność z podopiecznymi chorymi na osteoporozę. Warto wiedzieć, że w leczeniu tej choroby oprócz leków, ważną rolę odgrywa odpowiednia dieta i styl życia. Oto kilka wskazówek związanych z dietą chorych na osteoporozę.
1. Wybieraj produkty bogate w wapń.
W diecie chorych na osteoporozę nie powinno zabraknąć produktów zawierających wapń to — główny budulec kości.
Bogatym źródłem wapnia są:
- mleko i przetwory mleczne: jogurt naturalny, mleko, tłuste ser gouda, serek twarogowy czy śmietana 18%. Osoby chore na osteoporozę powinny wypijać co najmniej 2-3 szklanki mleka lub uzupełnić dietę dodatkowo kefirami czy jogurtami naturalnymi z owocami. W przypadku gdy podopieczny nie toleruje laktozy, trzeba odpowiednio kupować produkty bez laktozy.
- produkty roślinne: szpinak, brukselka, kapusta, soja, soczewica i natka pietruszki, a także migdały, orzechy laskowe, nasiona sezamu, maku i słonecznika.
2. Dostarczaj podopiecznemu witaminy D.
Witamina D odpowiada za wchłanianie wapnia oraz odkładanie go w tkance kostnej.
Witaminę D zawierają:
- tłuste ryby morskie (śledź, makrela, łosoś)
- jaja, margaryny wzbogacone w witaminę D oraz pieczarki.
Same spożywane pokarmy nie są jednak w stanie zaspokoić dziennego zapotrzebowania organizmu na tę witaminę. Najlepszym źródłem witaminy D jest promieniowanie UV. Słońce pozwala pokryć aż 90% zapotrzebowania. Chorzy na osteoporozę powinni przebywać codziennie co najmniej 20 minut na słońcu i odsłaniać co najmniej 20% ciała (np. nie smarujemy filtrem nóg i rąk).
3. Zapewnij odpowiednią ilość warzyw i owoców.
Dieta chorych na osteoporozę powinna zawierać wiele warzyw i owoców (źródła witamin C, K i A) oraz potasu, który przeciwdziała utracie masy kostnej wywołanej nadmiarem sodu.
4. Wyklucz sól, fosfor i nałogi.
Z diety chorych na osteoporozę trzeba wykluczyć lub znacznie ograniczyć sól. Jej ilość nie powinna przekraczać 5 g (odpowiednik 1 płaskiej łyżeczki do herbaty). Warto pamiętać, że sól znajduje się również w kupowanych potrawach i produktach – trzeba uważnie czytać etykiety. Należy również zmniejszyć ilość fosforu w diecie — kupować produkty nie zawierające fosforanów. Na koniec – skłonić podopiecznego do rezygnacji z nałogów (palenie i spożywanie alkoholu).
5. Zachęcaj do aktywności fizycznej.
O ile to możliwe, warto zachęcać podopiecznego do aktywności fizycznej. Ruch jest doskonałym czynnikiem wpływającym na utrzymanie tkanki kostnej w dobrej formie. Wychodź z podopiecznym na częste spacery i skłaniaj go do innego rodzaju aktywności na świeżym powietrzu (np. lekka gimnastyka, nordic walking).