Choroba Alzheimera jest schorzeniem nieuleczalnym i postępującym. U każdego seniora może przebiegać w inny sposób. Z tego powodu organizacji opieki nad podopiecznym przyda nam się wiedza o przebiegu choroby i jej etapach.

Stosunkowo często w pracy Opiekunki trafiamy na podopiecznego z chorobą Alzheimera. Seniorzy,  jakimi mamy się opiekować, znajdują się w różnym stadium choroby — od tego lekkiego, po bardzo zaawansowane.

7- etapowy model Barry’ego Reisberga

Z perspektywy Opiekunki istotna jest wiedza o stopniu zaawansowania choroby. Wówczas możemy zaplanować i zorganizować sobie opiekę nad seniorem. W tym przyda się „7-stopniowy model” Barry’ego Reisberga, dyrektora kliniki Silberstein Aging and Dementia Research Center na New York University School of Medicine. Dzieli on przebieg choroby Alzheimera na siedem etapów.

Etap 1: Brak upośledzenia (normalne funkcjonowanie)

Ta osoba nie ma żadnych problemów z pamięcią. Rozmowa z lekarzem nie wykazuje oznak demencji. Kliniczne testy pamięci również nie dostarczają żadnych wniosków na temat możliwej choroby. Z tego powodu pierwszy etap jest również znany jako faza latencji.

Etap 2: Bardzo łagodne pogorszenie funkcji poznawczych

W tym etapie mogą pojawić się u seniora pierwsze, niewielkie zaburzenia pamięci, które są stosunkowo niepozorne i bardzo często przypisywane podeszłemu wiekowi. U seniora pojawiają się też zaniki pamięci — zapomina znane słowa lub gubi przedmioty codziennego użytku.

Etap 3: Łagodna utrata zdolności poznawczych

Na tym etapie utrata pamięci staje się wyraźnie widoczna zarówno przez samego chorego, jak i jego rodzinę i przyjaciół.
Osoba dotknięta chorobą ma więcej problemów ze znalezieniem słów i imion, umieszcza przedmioty w innych miejscach lub je gubi. Poza tym ma coraz większe problemy z zapamiętywaniem nowych nazwisk i przeczytanych treści. Pojawiają się też problemy z organizacją i planowaniem zadań. Na tym etapie wiele rodzina zaczyna poszukiwać już osoby do opieki nad bliską osobą.

Zobacz też: Podopieczni z chorobą Alzheimera- 4 największe problemy

Etap 4: Wczesne stadium choroby Alzheimera

W czwartym etapie straty w pamięci i problemy chorego są już ewidentne. Oprócz wyraźnej niemożności zapamiętania nowych wydarzeń, ludzi lub miejsc, pojawiają się luki w pamięci przeszłych osobistych wydarzeń, które miały miejsce dawno temu.

Chory

• zapomina o ostatnich wydarzeniach;
• ma problemy z wykonywaniem trudnych zadań arytmetycznych;
• ma trudności w wykonywaniu złożonych zadań, takich jak planowanie posiłku dla gości, opłacanie rachunków lub zarządzanie finansami;
• zapomina o swojej osobistej przeszłości;
• popada w zły nastrój, lub wycofanie, szczególnie w sytuacjach trudnych społecznie lub psychicznie.

Zobacz też: Agresywny podopieczny – 7 wskazówek

Etap 5: Umiarkowanie upośledzone funkcje poznawcze

U chorego widoczne są wyraźne luki w pamięci i kojarzeniu faktów, a niektórzy ludzie zaczynają potrzebować pomocy w codziennych czynnościach. Pacjenci z umiarkowaną demencją są w różnym stopniu zdezorientowani pod względem lokalizacji, czasu i osoby.

Chory

• nie pamięta nazwiska, adresu, daty, aktualnego czas lub miejsce pobytu;
• trudności z mniej wymagającymi zadaniami arytmetycznymi;
• potrzebuje pomocy w doborze ubrań odpowiednich do pory roku lub okazji;
• nadal pamięta ważne informacje o sobie i rodzinie;
• potrafi samodzielnie jeść i korzystać z toalety, ale potrzebuje zachęty i wsparcia Opiekunki.

Etap 6: Poważne upośledzenie percepcji

W tym etapie następuje postępująca utrata zdolności poznawczych, mogą pojawić się zmiany osobowości.

Pacjent w tej fazie choroby Alzheimera nadal zna swoje imię, ale zapomniał o swojej historii. Nie jest świadomy ostatnich wydarzeń i ich otoczenia
odróżnia twarze znajome od nieznanych, ale trudno jest zapamiętać imię małżonka lub opiekuna.

Chory

• potrzebuje pomocy przy ubieraniu się (nie wie co na siebie włożyć, ubiera np. piżamę na odzież dzienną);
• pojawiają się problemy ze snem spanie w ciągu dnia i niepokój w nocy;
• potrzebuje pomocy przy korzystaniu z toalety (np.spłukiwanie toalety i używanie lub utylizacja papieru toaletowego);
• ma problemy z kontrolowaniem pęcherza (moczenie w nocy) lub jelit;
• występują zmiany w charakterze i zachowaniu, w tym podejrzeń i urojeń (takich jak przekonanie, że opiekun jest oszustem) lub kompulsywnych, powtarzalnych zachowań, takich jak
• załamanie rąk lub rozdzieranie materiału;
• chory zaczyna wędrować bez celu po domu, gubi się.

Zobacz też: Nocne wędrówki w chorobie Alzheimera

Etap 7: Bardzo poważny spadek funkcji poznawczych

Osoby w tym stadium choroby Alzheimera utraciły większość swoich umiejętności. Mówienie, chodzenie, stanie, siedzenie, trzymanie głowy nie jest już możliwe. Połykanie jest zaburzone. Umiejętności werbalne i motoryczne zostają całkowicie zatrzymane.