O czym przeczytasz w tym artykule?
Opieka nad osobą z chorobą Alzheimera jest trudnym i wymagającym zadaniem. Z jakimi problemami borykają się Opiekunki podopiecznych z tą nieuleczalną i postępująca chorobą neurodegeneracyjną?
1. Niechęć chorego do codziennej higieny.
W początkowej fazie choroby Alzheimera chory samodzielnie troszczy się o swoją higienę. W miarę jak choroba się rozwija podopieczny zaczyna ograniczać czynności pielęgnacyjne, aż w końcu w ogóle z nich rezygnuje. Jaki jest tego efekt? Chorzy na Alzheimera nie chcą się myć. Zadaniem Opiekunki jest z jednej strony zachęta do mycia i pielęgnacji ciała z drugiej pomoc w codziennej higienie chorego.
Jak sobie z tym radzić?
- w początkowych stadium choroby, kiedy senior jest jeszcze samodzielny, zachęcaj go do mycia się i kąpieli;
- wprowadzi higieniczną rutynę — przyzwyczajaj podopiecznego do codziennych, powtarzalnych czynności higienicznych — o tej samej kolejności i o tej samej porze;
- we wczesnym i umiarkowanym etapie choroby, gdy chory pewnie utrzymuje się w pozycji stojącej, najlepiej myj go w kabinie prysznicowej;
- jeżeli podopieczny nie może samodzielnie stać lub jest niestabilny, sadzaj go pod prysznicem na plastikowym krześle lub taborecie;
- w łazience warto stosować akcesoria, które zapewnią bezpieczeństwo chorego takie jak maty antypoślizgowe czy uchwyty łazienkowe;
- leżącego chorego myj w łóżku, przy pomocy gąbki lub myjki z materiału i miski z wodą.
Zobacz też: Dlaczego osoba starsza nie chce się myć?
2. Dyskomfort spowodowany przyjmowaniem posiłków.
Żywienie to kolejny problem, z jakim boryka się Opiekunka zajmująca się seniorem z chorobą Alzheimera. W zaawansowanym stadium choroby pojawiają trudności z żuciem i połykaniem pokarmów co sprawia, że chory je mniej, ma mniejszą energię i mniej wartościowych składników odżywczych w organizmie.
Jak sobie z tym radzić?
- serwuj posiłki o stałych i wyznaczonych porach dnia;
- staraj się utrzymać możliwie długo samodzielność chorego przy spożywaniu posiłków;
- możesz spokojnie instruować chorego w trakcie posiłku o jedzenia np.: „Weź łyżkę. Nabierz zupę. Włóż do ust. Powoli przeżuj. Połknij”.;
- posiłki podawaj w mniejszych ilościach, ale częściej (np. 5 posiłki lekkie zamiast 3 obfitych)
- dania serwuj w nietłukących się naczyniach z pojedynczymi sztućcami;
- dieta seniora powinna być lekkostrawna i urozmaicona;
- posiłki powinny być rozdrobnione, pokrojone na małe kawałki i w odpowiedniej temperaturze;
- jeśli u chorego pojawiają się problemy z gryzieniem, żuciem i połykaniem, wówczas serwuj potrawy zmiksowane, wymagające jedynie żucia (np. zmielone mięso);
- jeżeli karmisz seniora, posiłki podawaj małymi kęsami (wielkości 1 łyżeczki do herbaty). Jak karmić seniora, by się nie zakrztusił?
- do picia daj seniorowi słomkę;
- dopilnuj, żeby podopieczny przyjmował odpowiednią ilość płynów, woda w diecie seniora ma ogromne znaczenie a osoby z tępieniem zapominają często o piciu.
Zobacz też: Jak zachęcić osobę starszą do jedzenia?
3. Utrudniona komunikacja seniora z otoczeniem.
U każdego seniora z chorobą Alzheimera w miarę postępowania choroby następuje stopniowa utrata sprawności komunikacyjnej. W fazie zaawansowanej przybiera ona formę tzw. afazji. Senior nie potrafi formułować swoich myśli, nie rozumie znaczenia słów i gestów. Chory zaczyna mieć problemy ze zrozumieniem zdań, poleceń, przeczytaniem fragmentu tekstu, na koniec traci całkowicie umiejętność słownego porozumienia się z otoczeniem. Wymaga to ze strony Opiekunki wiele cierpliwości i zrozumienia.
Jak sobie z tym radzić?
- w trakcie rozmowy skupiaj się na rozmówcy i poświęcaj mu całą uwagę;
- rozmawiaj z podopiecznym spokojnie, powoli i używaj prostych bezpośrednich, konkretnych stwierdzeń – unikaj kłótni;
- zachowuj kontakt wzrokowy;
- zwracaj uwagę na treści wypowiadane przez podopiecznego;
- zadawaj pytania w sposób zamknięty i nie stawiaj więcej niż jednego pytania jednocześnie;
- istotne są również niewerbalne sygnały i gesty — uśmiech, dotyk wyrażany uściskiem dłoni, poklepanie czy przytulanie.
4. Zaburzenia orientacji czasowo-przestrzennej.
W zaawansowanych stadiach choroby podpieczony zaczyna mieć problemy z koordynowaniem swoich ruchów i poruszaniem. Taka sytuacja jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ naraża chorego na upadki i urazy. Najlepszym sposobem jest zapewnienie bezpieczeństwa poprzez odpowiednie przygotowanie otoczenia, w jakim przebywa chory.
Jak sobie z tym radzić?
- zabezpiecz kanciaste elementy tj. szafki, stół itp.;
- pozbądź się z mieszkania dywanów oraz chodników i zastąpienie ich podkładem antypoślizgowym;
- poproś o zakup dla seniora odpowiedniego obuwia z podeszwą antypoślizgową;
- usuń wszelkie kruche, tłukące się przedmioty z zasięgu ręki podopiecznego;
- zabezpiecz przedmioty ostre, np. nożyczki;
- poproś o zamontowanie uchwytów w łazience i toalecie.
Zobacz też: Co zrobić, gdy osoba starsza upadnie?