O czym przeczytasz w tym artykule?
Woda znajduje się w każdej komórce ludzkiego ciała i jest podstawą jej budowy. Dlatego jej deficyty są bardzo groźne. Potrzebujemy jej do przeprowadzenia procesów trawiennych, regulacji temperatury, ma znaczenie dla ruchomości stawów, czy pomaga w przyswajaniu wielu składników odżywczych.
Odwodnienie
Ryzyko odwodnienia rośnie wraz z wiekiem. Wówczas to zmniejsza się aktywność w obszarze mózgu odpowiadającym za poczucie pragnienia, a nerwy obwodowe w jamie ustnej i gardle nie przekazują prawidłowo do mózgu informacji na temat ilości wypijanych płynów.
Osoby starsze mają również problemy z termoregulacją, dlatego jeżeli jest ciepło, szybciej tracą one płyny. Czynniki sprzyjające odwodnieniu to choroby, w tym cukrzyca, zapalenie nerek oraz oczywiście gorączka, wymioty i biegunka. Seniorzy, którzy są unieruchomieni, nie mogą zadbać o prawidłową ilość spożywanego przez siebie picia, a skąpe przyjmowanie wody łączy się również z niechęcią do częstszego odwiedzania toalety. Istnieją również leki, które negatywnie wpływają na zdolność organizmu do przyjmowania wody i ostatecznie doprowadzić mogą do odwodnienia. Dlatego należy mu zapobiegać, a podawanie starszej osobie płynów jest jednym z podstawowych elementów dbania o nią.
Zobacz też: Piramida zdrowego żywienia seniora
Objawy odwodnienia u osoby starszej
U osoby starszej niedobór wody sięgający do 20% masy jej ciała doprowadzić może do zgonu. Poważne odwodnienie przy wysokiej temperaturze grozi udarem. Dodatkowo w przypadku seniora leżącego zwiększa to ryzyko pojawienia się odleżyn. Jednak już nawet mniejsza utrata wody jest niebezpieczna. Jej objawy to zaburzenia mowy, zaburzenia rytmu serca albo zaburzenia w obrębie wydalania moczu.
Jednak nadmiar płynów także może być szkodliwy. Nadmiar płynów niezawierających elektrolitów może doprowadzić do zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, czego skutkiem są wymioty, a nawet drgawki.
Do najważniejszych objawów odwodnienia należą:
- przyspieszony, płytki, nieregularny oddech,
- spadek ciśnienia tętniczego krwi.
- suche, spierzchnięte wargi,
- zapadnięte oczy i problemy ze wzrokiem,
- nudności,
- zawroty i bóle głowy,
- zmiany odczuwalnej temperatury ciała,
- zaburzenia równowagi, omdlenia,
- problemy z wypróżnianiem (zaparcia),
- infekcje układu moczowego (przy długotrwałym odwodnieniu).
Rady dotyczące picia wody
Ludzki organizm nie ma zdolności do magazynowania wody, tymczasem jest ona niezbędna do życia. Dlatego należy ją regularnie dostarczać. Najlepiej pić ją małym, powolnymi porcjami, co najlepiej nawadnia. Picie wody dopiero w momencie poczucia pragnienia i zakończenie tej czynności po jego ugaszeniu nie jest dobrym wyborem, ponieważ pragnienia wskazuje, że wody w organizmie jest zdecydowanie za mało.
- W ciągu dnia Twój podopieczny powinien wypijać minimum 2 litry wody lub innych klarownych płynów (herbata ziołowa, słaba herbata czarna, buliony warzywne).
- Zdrowa osoba starsza powinna wypijać 35 ml wody na każdy kilogram swojego ciała. Osoba ważąca 80 kilogramów potrzebować będzie więc 2800 ml wody. Osoby bardzo drobne albo które nie poruszają się samodzielnie, powinny wypijać 100 ml na każdy kilogram masy ciała z pierwszych dziesięciu, do tego 50 ml na kilogram na następne 10 kilogramów oraz 15 ml na pozostałe kilogramy masy ciała.
- W czasie upałów należy pić więcej, niż wynoszą tego normy, by zapobiec hipertermii. W tym czasie najlepiej nie sięgać po mocno zmrożone napoje, ale takie o temperaturze 15 stopni Celsjusza. Dwutlenek węgla zawarty w napojach gazowanych także nie jest najlepszym wyborem. Osoby, które przyjmują leki moczopędne, powinny przyłożyć szczególną wagę do uzupełniania jej niedoborów. Niedopuszczalne jest gaszenie pragnienia napojami z dodatkiem alkoholu.
- Trzeba pamiętać, że są produkty, które zwiększają zapotrzebowanie na spożywanie płynów. Wśród nich wymienić można chleb żytni, ciecierzycę, czekoladę albo mięso. W przypadku starszych mężczyzn dzienne zapotrzebowanie na płyny wynosi około 2500 ml, a w przypadku kobiet – około 2000 ml. Nie wlicza się w to wyłącznie wypijana woda, ale także płyny zawarte w różnych daniach i produktach, takich jak zupy albo owoce.